Quy rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể xử lý vụ việc

Theo ghi nhận từ HĐND thành phố Hà Nội, năm 2016 và 6 tháng đầu năm 2017, công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại tố cáo trên địa bàn thành phố có chuyển biến tích cực; chất lượng giải quyết các vụ việc đã được nâng cao, nên các vụ việc khiếu kiện đông người giảm hẳn, hiện đa số chỉ còn các vụ đơn lẻ. Dù vậy, qua giám sát ở một số địa phương cho thấy, tình hình khiếu nại tố cáo vẫn còn tiềm ẩn phức tạp, chủ yếu phát sinh trong quá trình triển khai giải phóng mặt bằng tại một số dự án phát triển giao thông đô thị; chuyển đổi mô hình một số chợ; công tác dồn điền, đổi thửa xây dựng nông thôn mới ở một số huyện. Tổng hợp từ Thanh tra thành phố Hà Nội, địa bàn phát sinh nhiều vụ việc khiếu nại tố cáo là các quận, huyện: Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Ứng Hòa, Gia Lâm, Sơn Tây, Sóc Sơn, Mỹ Đức, Phú Xuyên, Hoài Đức… Đáng lưu ý, một số vụ việc đã được các cấp, các ngành giải quyết hết thẩm quyền, có lý, có tình, nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu nại tố cáo nhiều vụ việc.

Vụ việc tố cáo vi phạm trật tự xây dựng và việc xử lý vi phạm trật tự xây dựng của hộ ông Bạch Huy Cường (số 23, tập thể  công ty xây dựng nhà Bưu Điện, Học viện Bưu chính Viễn thông, phường Mộ Lao, Hà Đông) là trường hợp điển hình.  Ngày 13/7/2016, UBND thành phố Hà Nội đã có Kết luận số 16/KL-UBND về sự việc trên, giao cho UBND quận Hà Đông chỉ đạo kiểm tra, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý cán bộ đối với cá nhân, tập thể, tổ chức liên quan đến việc thiếu trách nhiệm trong xử lý vi phạm trật tự xây dựng của hộ ông Bạch Huy Cường. Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố, UBND quận Hà Đông đã kỷ luật 4 cán bộ lãnh đạo và cán bộ phụ trách tại phường sở tại, nhưng đứng đơn là bà Nguyễn Thị Bích Liên (liền kề nhà ông Bạch Huy Cường) vẫn cố tình đi khiếu kiện, đòi hỏi những quyền lợi không hợp pháp, gây mất trật tự công cộng. Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông Cấn Thị Việt Hà cho biết, nhiều trường hợp công dân khi khiếu kiện, không đạt được mục đích của mình còn quay ra tố cáo cả người giải quyết các vụ việc, dẫn đến tình hình ngày một phức tạp và trường hợp bà Nguyễn Thị Bích Liên như trên là điển hình.

Tại huyện Phú Xuyên, do công tác dồn điền đổi thửa còn vướng mắc ở một số thôn, đội, dẫn đến tình trạng một bộ phận nhỏ người dân gửi đơn thư vượt cấp. Cũng do việc tổ chức thực hiện một số các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp luật chưa kịp thời, dứt điểm, nên phát sinh khiếu nại nhiều lần, gây phức tạp hình hình. Hiện nay, huyện Phú Xuyên còn tồn đọng 9 vụ việc thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật liên quan đến đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của huyện, nhưng chậm thực hiện. Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Hữu Bảo thừa nhận rằng, tồn tại nêu trên do một số xã, thị trấn giải quyết chưa toàn diện; công tác tiếp nhận, giải quyết đơn thư của các phòng chuyên môn trong huyện chậm. Thời gian tới, UBND huyện rút kinh nghiệm, chỉ đạo giải quyết triệt để, để tránh phát sinh điểm nóng.

Phải xử lý cán bộ đi liền với khắc phục hậu quả

Theo Trưởng Ban Pháp chế HĐND thành phố Nguyễn Hoài Nam, nguyên nhân của các vụ việc tồn đọng, kéo dài…là do các địa phương mới chú trọng kiểm điểm xử lý cán bộ, chưa chỉ đạo khắc phục triệt để hậu quả, khiến công dân có đơn vẫn bức xúc. Đặc biệt, những địa phương thực hiện dồn điền đổi thửa tăng cao vụ việc khiếu nại tố cáo do những bức xúc của người dân với chính quyền không được tháo gỡ, xử lý thiếu tinh tế, người dân mất niềm tin ở chính quyền, dẫn đến gửi đơn khiếu nại vượt cấp, khiếu nại nhiều lần. Ông Nguyễn Hoài Nam nhấn mạnh, “để giảm đơn thư vượt cấp, khiếu nại, tố cáo nhiều lần, các cấp chính quyền cần chỉ đạo xử lý trách nhiệm cán bộ đi liền với khắc phục hậu quả. Qua giám sát nhiều vụ việc ở Hà Đông, Phú Xuyên, Thanh Oai… có tiếp tố là do công dân bức xúc chưa khắc phục triệt để hậu quả các vi phạm ”.  

Chánh thanh tra Nhà nước huyện Phú Xuyên Nguyễn Lương Khải cũng cho rằng, ngoài một số cơ chế, chính sách pháp luật về đất đai chưa phù hợp với thực tế, do lịch sử để lại khó giải quyết… thì trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại tố cáo các địa phương, cơ sở còn yếu so với yêu cầu đặt ra. Cùng với đó, một số cấp ủy đảng, chính quyền, người đứng đầu ở cấp cơ sở chưa quan tâm đúng mức công tác giải quyết khiếu nại tố cáo, nên các vụ việc chưa giải quyết dứt điểm, tồn đọng kéo dài. Song, một số vụ việc, dù chính quyền đã giải quyết khiếu nại đúng chính sách, pháp luật, đối thoại trực tiếp, ra thông báo chính thức chấm dứt giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính, đề nghị công dân khởi kiện ra tòa án, nhưng công dân vẫn gửi đơn khiếu nại, tố cáo. Vì vậy, để giải quyết tình trạng này, thành phố cần có quy định cụ thể chế tài xử lý những trường hợp đã có quyết định xử lý cuối cùng, nhưng cố tình đeo bám khiếu kiện, dẫn đến tình hình phức tạp ở cơ sở.

Mọi vụ việc đều có giải pháp tháo gỡ, vấn đề là cần sự quan tâm, chỉ đạo vào cuộc sát sao của các cấp ủy, chính quyền các địa phương. Để hạn chế tối đa tình trạng khiếu nại, tố cáo, Đoàn giám sát của Ban Pháp chế HĐND thành phố cho rằng, UBND các quận, huyện, thị xã cần tập trung vào công tác giải quyết các điểm “nóng” trên địa bàn với cách làm cụ thể, quy rõ trách nhiệm giải quyết thuộc đơn vị nào? Đồng thời, đề ra thời điểm kết thúc vụ việc, tránh tình trạng khiếu nại tố cáo kéo dài. Những vụ việc quận, huyện giao xã, phường, mà không thực hiện theo đúng thời hạn, cần thiết giao thanh tra công vụ đột xuất, xem xét trách nhiệm cá nhân, tập thể. Có như vậy, tình trạng khiếu kiện vượt cấp mới giảm, ổn định tình hình ngay tại cơ sở.